Ondanks dat het internet ervoor heeft gezorgd dat het steeds makkelijker wordt om zelf je reis te regelen, kiezen steeds meer Nederlandse toeristen voor een georganiseerde vakantie. Maar wie is er eigenlijk aansprakelijk als zich ten tijde van de reis een ongeval voordoet?
Onlangs is een ernstig ongeval gebeurd met een touringcar die op weg was van Nederland naar Parijs. Een groot aantal (24) toeristen is gewond geraakt doordat een vrachtwagen de bus heeft geramd van achteren. De wagen had niet in de gaten dat de bus vaart moest minderen in verband met een file. De personen zijn met verwondingen overgebracht naar een nabijgelegen ziekenhuis.
Gelukkig komt een dergelijk ongeval niet met regelmaat voor, maar het moet zeker niet worden uitgesloten. Wie kan er eigenlijk met succes aansprakelijk worden gesteld bij een pakketreis? Een pakketreis bestaat zowel uit vervoer als onderdak en wordt vooraf georganiseerd. Deze reizen zijn momenteel enorm geliefd. Zoover, een website omtrent vakantiebeoordelingen, heeft onderzoek gedaan naar deze vorm van reizen. Er is gebleken dat 69% van de Nederlandse toeristen het fijn vindt dat de reis volledig wordt samengesteld door een reisorganisatie.
Aansprakelijkheid van de reisaanbieder
De aansprakelijkheid van de reisaanbieder is in de wet vastgelegd. Volgens de wet kan de organisator van een georganiseerde trip aansprakelijk worden gesteld voor de schade van een toerist als zijn reis niet volgens zogenaamde ‘behoorlijke’ verwachtingen is verlopen. Bij persoonlijke schade zoals letsel moet het gehele bedrag worden vergoed door de reisorganisatie. De aansprakelijkheid met betrekking tot schade van artikelen is afhankelijk van de situatie.
De aansprakelijkheid geldt ook voor alle instanties die in worden geschakeld door de reisaanbieder. Hierbij kan worden gedacht aan het appartementencomplex waar wordt verbleven en de maatschappij waarmee wordt gereden tussen het vliegveld en de locatie waar wordt overnacht. In het geval een instantie niet aan de redelijke verwachtingen voldoet, dan hoef je dus zelf niet in conclaaf met de partij.
Persoonlijk letsel na val waterglijbaan
Er was eens een zaak waarbij een vrouwelijke toerist na een ritje van de (water) glijbaan ernstige persoonlijke schade heeft opgelopen. Deze situatie deed zich voor in een resort in Turkije. Door de rechter is vastgesteld dat de attractie niet voldeed aan de eisen met betrekking tot de veiligheid. Ondanks dat de waterglijbaan niet in bezit was van de reisaanbieder, moest de aanbieder toch alle kosten dekken die met de schade samenhingen. Toch wijken 3 situaties af van de wet. Het gaat hierbij om overmacht, diensten van derden en persoonlijk verwijtbare schade.
Persoonlijk verwijtbare schade
De reisaanbieder hoeft niet voor de kosten op te draaien in het geval de schade verwijtbaar is aan de toerist. Dit heeft bijvoorbeeld betrekking op het niet naleven van regels. In Zuid-Europese landen mag je bijvoorbeeld geen kraanwater drinken. In het geval je toch besluit het water te drinken waarna je ziek wordt, dan is de reisaanbieder niet aansprakelijk voor de schade. Je dient namelijk op de hoogte te zijn van het feit dat de hygiëne in dergelijke landen afwijkt van Nederland. De reisinstantie hoort je overigens wel te informeren over mogelijke risico’s.
Diensten van derden
De schade van de toerist wordt ook niet vergoed wanneer het gaat om ongevallen die zijn veroorzaakt ten tijde van diensten die zijn aangeboden door een externe partij. Het gaat hierbij om activiteiten die niet zijn inbegrepen in de pakketreis. Een voorbeeld is het meegaan met een excursie welke je op locatie hebt geboekt. Het wegvallen van de aansprakelijkheid van de reisorganisatie geldt eveneens voor het krijgen van een ongeval met een gehuurde scooter of het krijgen van een (voedsel) vergiftiging nadat je hebt besloten om te eten op een externe locatie.
Overmacht
Ook overmacht is een uitzondering in de Nederlandse wetgeving omtrent de aansprakelijkheid van reisaanbieders. Hierbij gaat het om situaties die ook de reisaanbieder niet had kunnen voorspellen of herstellen. Een voorbeeld is de situatie waarbij de buschauffeur van de busmaatschappij, welke deel uitmaakte van de pakketreis, de macht over het stuur verloor doordat hij werd getroffen door een hersenbloeding. De bus kwam terecht in een ravijn. In dit geval bestond bij de buschauffeur een overmachtsituatie, waardoor de reisinstantie niet aansprakelijk was voor het ongeval. Dit oordeelde de rechter na een gedegen onderzoek.
Leveren van bewijs
In het geval de reisaanbieder geen bewijs kan leveren dat bij het ongeval sprake was van overmacht, diensten van derden en persoonlijk verwijtbare schade, dan draait de organisatie op voor alle kosten. Hierbij gaat het om de volledige schadevergoeding en de kosten op juridisch vlak. Het is dus de taak van de reisinstantie om met harde bewijzen te komen.
Een dergelijke situatie ontstond in de zomerperiode van 2012. Een koppel ging mee met een georganiseerde vliegvakantie naar Macedonië. In hun verblijf bleek de douche te lekken. Een enorm waterballet op de vloer was het gevolg.
Het stel heeft de reisorganisatie meermaals gesmeekt om het krijgen van een nieuwe kamer. Helaas werd hun verzoek genegeerd. Een aantal dagen later is de man onderuit gegaan op de gladde vloer. Een gescheurde spier in zijn schouder was het gevolg.
De situatie is voorgelegd aan de rechter. Deze besloot dat de reisinstantie op moest draaien voor de schade. De organisatie had in dit geval gefaald, omdat geen actie is ondernomen na kennisneming van de lekkage. De instantie had bijvoorbeeld een speciale douchemat kunnen neerleggen, zodat het waterballet niet zou zorgen voor een onveilige situatie.
Ondersteuning
In het geval de trip niet naar ‘behoorlijke’ verwachtingen verloopt, dan is de reisaanbieder genoodzaakt je te ondersteunen. De organisator betaalt deze kosten, maar dit is niet het geval wanneer de oorzaak bij de vakantieganger zelf ligt. In dat geval draait de vakantieganger zelf op voor de kosten, maar moet de aanbieder wel (enige) ondersteuning bieden om de problemen op te lossen.
Wanneer je een mankement constateert, geef dit dan zo snel mogelijk aan bij de reisbegeleider. Wanneer deze geen actie onderneemt, contacteer dan de reisinstantie in Nederland. Schrijf ook een rapport waarin je de klachten gedetailleerd omschrijft. De organisatie dient medewerking te verlenen.
Medische hulp
Wanneer schade is ontstaan, beperk dit dan. Dit is verplicht gesteld in de wet. Als je bijvoorbeeld betrokken bent geweest bij een ongeval, ga dan direct naar de dokter. Dit is niet alleen noodzakelijk voor schadebeperking, maar ook voor de bewijslast. Het oorzakelijk verband tussen het ongeval en het opgelopen letsel kan namelijk niet meer worden bepaald als er een te lange periode zit tussen de medische hulp en het ongeval.
Naast het beperken van de schade, is het ook van belang om de reisinstantie spoedig in te lichten. Daarnaast moet je ervoor zorgen dat je in bezit bent van voldoende informatie zoals persoonsgegevens van de getuige(n), foto’s, bonnen en overige bewijsstukken. Je bent verplicht om eventueel letsel door te geven aan de reisinstantie. Dit kan tot maximaal 3 maanden na het ongeval.
Afhandelen letselschade
Wanneer is vastgesteld dat de reisaanbieder op moet draaien voor de kosten en dus met succes aansprakelijk kan worden gesteld, dan volgt vaak een complex proces. Dit geldt zeker wanneer je naast letselschade bijvoorbeeld ook kosten hebt omtrent persoonlijke verzorging of hulp in de huishouding. Daarnaast kan inkomstenverlies een reden zijn waardoor de afhandeling wordt bemoeilijkt. Het aanwenden van een advocaat of jurist kan essentieel zijn in het voorspoedig doorlopen van het proces.
Wanneer je bent voorzien van een rechtsbijstandsverzekering dan dien je je daar in eerste instantie te melden om voor een advocaat in aanmerking te komen. Er staat vaak in de voorwaarden van de polis dat de verzekeraar de eerste instantie is waar je op terug kunt vallen als het gaat om rechtsbijstand. Het op eigen initiatief inschakelen van een letseladvocaat wordt daarom niet lukraak vergoed.